τριβή,μια αμφιλεγόμενη δύναμη

Καλοκαίριασε...
Θυμηθήκατε το παιχνίδι με τις γυάλινες μπίλιες (βόλους) και είπατε να παίξετε λιγουλάκι.
Στοχεύετε με τη μπίλια σας για να τη στείλετε στην τρύπα, βάζετε λίγη δύναμη με επαφή, η μπίλια κυλάει γρήγορα...κυλάει...κυλάει πιο αργά και λίγο πριν την τρύπα ...σταματάει!
Τι έγινε τώρα; Ποιος επιβράδυνε τη μπίλια;
Επειδή ήσασταν πολύ προσεχτικοί στα μαθήματα Φυσικής που προηγήθηκαν, θυμάστε ότι εκείνο που επιβραδύνει ένα κινούμενο σώμα είναι μια δύναμη που ασκείται σ' αυτό.
Ποια είναι λοιπόν αυτή η μυστηριώδης δύναμη;
Θα σας δώσω ένα στοιχείο: αρχίζει από τρι- και τελειώνει σε -βή...
Ναι, είναι η τριβή!
Ώρα να δούμε την ταυτότητα αυτής της δύναμης:

 Σίγουρα θα σκέφτεστε ότι η τριβή είναι η πιο ...σκανταλιάρα ανάμεσα στις δυνάμεις, αφού επιβραδύνει την κίνηση των σωμάτων.
Χμ, έτσι είναι ...αν έτσι νομίζετε!
Κι αν σας έλεγα ότι μερικές φορές μπορεί να ζητήσουμε εμείς οι ίδιοι τη συνδρομή της;
Ώρα να αφήσουμε τις μπίλιες και να πάρουμε τις μπάλες.
Πάρτε λοιπόν μια μπάλα του μπάσκετ και μια του μπόουλινγκ και παρατηρήστε τες:

Πώς θα χαρακτηρίζατε την επιφάνεια της μπάλας του μπάσκετ, τραχιά ή λεία; Μάλλον τραχιά.
Οι τραχιές επιφάνειες αυξάνουν την τριβή. Γιατί άραγε σχεδιάστηκε έτσι η μπάλα του μπάσκετ, αν δε θέλαμε τριβή;
Σκεφτείτε ότι το μπάσκετ παίζεται με τα χέρια. Αν η μπάλα του ήταν λεία και γυαλιστερή, τότε θα γλίστραγε συνέχεια από τα χέρια των παιχτών!
Μήπως αρχίσατε να τη συμπαθείτε την τριβή;
Αν το άθλημά σας είναι το μπόουλινγκ,τότε η τριβή είναι εχθρός σας. Θέλετε να γλιστράει η μπάλα (και να ρίχνει τις κορίνες κατά προτίμηση). Γι' αυτό  μπάλα και διάδρομος στο μπόουλινγκ είναι λεία και καλογυαλισμένα, ώστε να ελαχιστοποιούν την τριβή.
Η τριβή είναι μια δύναμη που πρέπει να ...νικήσουμε, αν θέλουμε να κινήσουμε ένα σώμα που είναι ακίνητο. Σ' αυτή την περίπτωση μιλάμε για "στατική τριβή".
Φανταστείτε ότι θέλετε να σπρώξετε αυτές τις δύο στοίβες με βιβλία:

Ποια νομίζετε ότι θα καταφέρετε να κινήσετε πιο εύκολα;
Όσο πιο βαρύ το αντικείμενο, τόσο μεγαλύτερη είναι η στατική τριβή.
Εκείνο που δε φαίνεται να σχετίζεται με την τριβή είναι το εμβαδόν της επιφάνειας που κινείται σε επαφή με κάποια άλλη επιφάνεια: