το ...CD του Νεύτωνα!

Εναλλακτική κατασκευή για την παρατήρηση της σύνθεσης λευκού φωτός από  δίσκο με χρώματα που περιστρέφεται (γνωστό ως δίσκο του Νεύτωνα).
Θα χρειαστείτε:

• ένα παλιό CD
• μια μπίλια (βόλο)
• κυκλικό χαρτόνι με τα χρώματα της ίριδας(ή τον χάρτινο δίσκο που θα βρείτε στο βιβλίο της Φυσικής)
• κόλλα

Δείτε σε βίντεο την κατασκευή :
πηγή:https://www.youtube.com/watch?v=s6XZG76HYYo

Επισκεφτείτε και το αξιόλογο ιστολόγιο από το οποίο προέρχεται αυτό και μια σειρά από άλλα ενδιαφέροντα πειράματα:
 http://fq-experimentos.blogspot.gr/

το δικό μας ρεύμα!

Σήμερα στην αυλή με τη βοήθεια ενός δυναμό, μιας  βρύσης και ...του διευθυντή φτιάξαμε το δικό μας ρεύμα.
Για να δείτε το βίντεο, κλικ στην εικόνα (αργεί κάπως να φορτώσει):

πνεύμονας - μοντελάκι!

Είστε περίεργοι και ταυτόχρονα σας αρέσουν τα πειράματα και οι κατασκευές;
Θέλετε να μελετήσετε τις κινήσεις του διαφράγματος κατά τη διάρκεια της εισπνοής και της εκπνοής;
Τότε, το ακόλουθο βίντεο είναι για σας.Δείτε το και φτιάξτε κι εσείς το μοντέλο πνεύμονα με απλά υλικά και κατανοητές οδηγίες:

 
πηγή:http://www.youtube.com/watch?v=CBv2BqqAydE&feature=endscreen&NR=1

πείραμα θερμικής αγωγιμότητας

Ώρα να ανακατέψουμε λίγο την κουζίνα της μαμάς,με ένα πειραματάκι!

 Στόχος του πειράματος

Να προσδιορίσουμε εμπειρικά τη θερμική αγωγιμότητα μιας σειράς υλικών και να τα κατατάξουμε ανάλογα με το πόσο καλοί αγωγοί της θερμότητας είναι.

Τι θα χρειαστούμε

ένα γυάλινο ποτήρι με λεπτό πάτο

ένα ποτήρι από στυροφόμ (φελιζόλ)

ένα μπολ αλουμινίου μιας χρήσης

ένα μεταλλικό μπολ από ανοξείδωτο ατσάλι

ζεστό νερό

τη βοήθεια ενός ατόμου

Τι θα κάνουμε

• Κάνουμε κάποιες υποθέσεις για τη θερμική αγωγιμότητα των υλικών.
• Γεμίζουμε τα σκεύη με ζεστό νερό (όχι καυτό, για να μην υπάρξει κίνδυνος).
• Απλώνουμε τα δυο χέρια με τις παλάμες προς τα πάνω.
• Ζητάμε από τον βοηθό μας να τοποθετήσει δύο από τα γεμάτα σκεύη στις παλάμες μας.
• Μετράμε ως το πέντε και προσπαθούμε να καταλάβουμε ποιο από τα δύο σκεύη μεταδίδει πιο γρήγορα τη θερμότητα.
• Ο βοηθός σημειώνει τις παρατηρήσεις μας.
• Επαναλαμβάνουμε με άλλο ζεύγος.
• Εναλλάσσουμε τα ζεύγη των σκευών για να κάνουμε συγκρίσεις και να τα κατατάξουμε.
• Ελέγχουμε αν οι αρχικές υποθέσεις μας επαληθεύτηκαν.
• Γράφουμε τις παρατηρήσεις μας στα σχόλια αυτής της ανάρτησης!

πιεστική ...ατμόσφαιρα!

Αν με την ανάρτηση για την υδροστατική πίεση πιστέψατε ότι μένοντας στην επιφάνεια του νερού θα γλιτώνατε τις ...πιέσεις, λυπάμαι,χάσατε!
Σηκώστε λίγο το βλέμμα ψηλά. Τι ...βλέπετε;
Εντάξει, ίσως να μη βλέπετε κάτι, υπάρχει όμως!Είναι η ατμόσφαιρα!
Η ατμόσφαιρα δεν είναι τίποτε άλλο από το στρώμα αέρα που περιβάλλει τη γη και συγκρατείται γύρω απ' αυτήν χάρη στη βαρύτητα.
Ο αέρας έχει βάρος και ασκεί πίεση.
Η πίεση αυτή λέγεται ατμοσφαιρική πίεση.
Μήπως μπορείτε να μαντέψετε σε ποιο σημείο της ατμόσφαιρας η ατμοσφαιρική πίεση είναι μεγαλύτερη;

 

Για την ατμοσφαιρική πίεση ισχύει ό,τι και για την υδροστατική: βαθύτερο σημείο -μεγαλύτερη πίεση. Φυσικά, το ...βαθύτερο σημείο της ατμόσφαιρας είναι η επιφάνεια της θάλασσας. Εκεί λέμε ότι η πίεση είναι ίση με 1 ατμόσφαιρα (Atm).
Στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να αισθανθούμε την ατμοσφαιρική πίεση. Αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα μας είναι γεμάτο με υγρά και αέρια που πιέζουν προς την αντίθετη κατεύθυνση από την οποία μας πιέζει η ατμόσφαιρα και εξισορροπούν την πίεση.Αν δε συνέβαινε αυτό, τα αποτελέσματα της ατμοσφαιρικής πίεσης θα γίνονταν ιδιαίτερα αισθητά,έως και συνθλιπτικά!Να, κάπως έτσι:

 Θέλετε να δείτε μερικά  πειράματα που δείχνουν τα αποτελέσματα της  ατμοσφαιρικής πίεσης;
"Τώρα τρέχει-τώρα όχι":

"Αυγό σε μπουκάλι"(ΜΟΝΟ ΜΕ ΤΗ ΒΟΗΘΕΙΑ ΕΝΟΣ ΕΝΗΛΙΚΑ!) 

"Ποιος στηρίζει το νερό;"

και το ηλεκτρικό κύκλωμα θέλει ...το αλατάκι του!

Πειραματάκι

Υλικά:

• μπαταρία
• λαμπάκι σε λυχνιολαβή
• καλώδια με κροκοδειλάκια (όχι ζωντανά, δε βασανίζουμε ζώα!)
  
• ποτήρι γυάλινο
• απιονισμένο νερό (αυτό που βάζει η μαμά στο σίδερο)
• 2 πλακέ ξυλάκια (σαν αυτά του παγωτού ή του ...γιατρού)
• αλουμινόχαρτο
• αλάτι

Εκτέλεση

• Τυλίξτε τα ξυλάκια στεγανά με αλουμινόχαρτο.
• Γεμίστε το ποτήρι με απιονισμένο νερό.
• Συναρμολογήστε το κύκλωμα, τοποθετώντας τα ξυλάκια μέσα στο ποτήρι με το νερό.
• Παρατηρήστε το λαμπάκι που ...δε συγκινείται!(εικ.1)
  
• Ρίξτε αρκετό αλάτι στο ποτήρι με το νερό.
• Ναι, ανάβει!(εικ. 2)
  

Συμπέρασμα: το νερό που περιέχει άλατα είναι αγωγός του ηλεκτρικού ρεύματος.
Προέκταση:το ανθρώπινο σώμα, που περιέχει μεγάλο ποσοστό νερού καθώς και αρκετά άλατα, είναι αγωγός του ηλεκτρικού ρεύματος.

το ηλεκτροσκόπιο και τα μυστικά του

Το ηλεκτροσκόπιο είναι ένα όργανο με το οποίο μπορούμε να ανιχνεύσουμε αν ένα σώμα είναι ηλεκτρικά φορτισμένο.
Αποτελείται από δύο λεπτά φύλλα από χρυσό ή αλουμίνιο, κατάλληλα προσαρμοσμένα στην άκρη ενός μεταλλικού μέρους, το οποίο στην άλλη άκρη καταλήγει σε μεταλλικό δίσκο ή σφαίρα.
Το μεταλλικό μέρος βρίσκεται μέσα σε ένα περίβλημα γυάλινο, που διευκολύνει την παρατήρηση και απομονώνει τα υπόλοιπα μεταλλικά στοιχεία που βρίσκονται στο εσωτερικό του, ώστε η μόνη οδός για τα ηλεκτρικά φορτία να βρίσκεται στο μεταλλικό δίσκο ή σφαίρα στην κορυφή του οργάνου.

Πώς ανιχνεύουμε τα ηλεκτρικά φορτία με το ηλεκτροσκόπιο

• Πλησιάζουμε στο μεταλλικό δίσκο ένα αντικείμενο που θεωρούμε ηλεκτρικά φορτισμένο (π. χ. ένα καλαμάκι που έχουμε τρίψει με ένα μάλλινο ύφασμα) ή/και το ακουμπάμε στο δίσκο.
• Αν υπάρχει κάποιο είδος ηλεκτρικού φορτίου, αυτό μεταφέρεται διαμέσου του μεταλλικού μέρους στα φύλλα (αλουμινίου ή χρυσού).
• Τα φύλλα φορτίζονται ηλεκτρικά με το ίδιο είδος φορτίου και τότε απωθούνται μεταξύ τους (αν αντί για δύο φύλλα το ηλεκτροσκόπιο έχει μια βελόνα, τότε αυτή αποκλίνει από το μεταλλικό στέλεχος στο οποίο στηρίζεται).
• Αν απομακρύνουμε το φορτισμένο αντικείμενο, τα μεταλλικά φύλλα (ή η βελόνα) επανέρχονται στη θέση τους.
• Αν την ώρα που το φορτισμένο αντικείμενο ακουμπά στο μεταλλικό δίσκο ακουμπήσουμε το χέρι μας στο δίσκο, τότε λέμε ότι "γειώνουμε" το ηλεκτροσκόπιο. Αυτό σημαίνει ότι δίνουμε στα ηλεκτρικά φορτία μια νέα διέξοδο και αυτά μεταφέρονται στο χέρι μας, με αποτέλεσμα τα μεταλλικά φύλλα ή η βελόνα να ξαναγυρίσουν στην αρχική θέση ισορροπίας τους.

Τι νομίζετε ότι θα συμβεί αν απομακρύνουμε τότε το φορτισμένο αντικείμενο;Δοκιμάστε το...
Δείτε κι ένα βίντεο που δείχνει τη χρήση ενός ηλεκτροσκοπίου:


*πηγή animation:http://www.physicsclassroom.com/mmedia/estatics/esn.cfm

δεν μπορώ ν'αντισταθώ-στο στατικό ηλεκτρισμό!

Αν είστε λίγο πειραχτήρια (σαν κι εμένα) , να ένα πείραμα που με τη βοήθεια του στατικού ηλεκτρισμού θα κάνει τη μαμά σας να πιστέψει πως έχετε τρομερή πιτυρίδα:

Υλικά

• μια πλαστική χτένα
• λίγη ζάχαρη
• μαλλιά (τα δικά σας, στο κεφάλι σας)

Εκτέλεση

• Χωρίς να σας βλέπει η μαμά αδειάζετε λίγη ζάχαρη σε μια ίσια επιφάνεια.
• Παίρνετε τη χτένα και αρχίζετε να χτενίζεστε μανιωδώς.
• Μόλις απομακρύνετε τη χτένα από τα μαλλιά σας, την πλησιάζετε στη ζάχαρη.
• Ω! Η χτένα έχει γεμίσει μικρούς άσπρους κόκκους!
• Φωνάζετε δήθεν τρομαγμένοι:"Μαμά, κοίτα!"
• (αν η μαμά θυμώσει που την ...κοροϊδέψατε, εξηγήστε της πως το κάνατε για χάρη της επιστήμης)

Καλή επιτυχία!

ο στατικός ηλεκτρισμός μπορεί να είναι διασκεδαστικός!

Να μερικά διασκεδαστικά πειράματα(;) στατικού ηλεκτρισμού:

Περιμένω τα δικά σας!

πειράματα διαστολής-συστολής αερίων

Ναι, διαστέλλονται και συστέλλονται και τα αέρια!
Μάλιστα, μερικά από τα πειράματα που μας βοηθούν να το καταλάβουμε είναι αρκετά εντυπωσιακά:
Στη διάταξη του πρώτου πειράματος, το πυρίμαχο σκεύος περιέχει ατμοσφαιρικό αέρα. Βάζουμε το ελεύθερο άκρο του μέσα σε ένα δοχείο με υγρό ώστε να καλύπτεται απ' αυτό.
Όταν θερμάνουμε το δοχείο, ο αέρας που διαστέλλεται βγαίνει μέσα στο υγρό με τη μορφή φυσαλίδων.
Καθώς απομακρύνουμε την πηγή θερμότητας το αέριο συστέλλεται, καταλαμβάνοντας μικρότερο χώρο στο σκεύος. Ποιος λέτε να καλύπτει το χώρο που έμεινε;

Και φυσικά, το αγαπημένο φάντασμα του μπουκαλιού που κάναμε και στην τάξη, με ...κάπως πιο τρομακτική σκηνοθεσία!

διαστολή στερεών

Τι παθαίνουν τα στερεά όταν θερμαίνονται;
Κι αν ψυχθούν ξανά;
Δείτε το πείραμα:

Και στην ελληνική εκδοχή του από το Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστημών Ρεθύμνου.

πού πήγε το οινόπνευμα, οέο;

Δείτε προσεχτικά το πείραμα:

Αιθανόλη ή αιθυλική αλκοόλη είναι άλλες ονομασίες για το οινόπνευμα. Μη σας μπερδεύει το γαλάζιο χρώμα που έχει το οινόπνευμα του εμπορίου όπως το ξέρουμε, είναι πρόσθετο. Άλλωστε κυκλοφορεί και οινόπνευμα χωρίς χρώμα.
Λοιπόν, που πήγε το οινόπνευμα και γιατί;

*πηγή :http://www.youtube.com/user/pakscienceclub/videos?sort=dd&view=u&page=2

πρόβλημα ή πείραμα;

Είστε στο δωμάτιό σας και βλέπετε το θερμόμετρο του χώρου να δείχνει 20 βαθμούς Κελσίου.

• Τα αντικείμενα του δωματίου σας έχουν όλα την ίδια ή το καθένα διαφορετική θερμοκρασία;

Αγγίξτε ένα ξύλινο αντικείμενο (π.χ. το ξύλο της πόρτας) με το ένα σας χέρι και ένα μεταλλικό (π.χ. το κλειδί) με το άλλο χέρι.

• Έχετε την αίσθηση ότι έχουν την ίδια θερμοκρασία;

Τι εξήγηση δίνετε;

άμυλο, σε βλέπω!

Το άμυλο είναι ο πιο γνωστός υδατάνθρακας και υπάρχει σε πολλές από τις τροφές που τρώμε.
Θέλετε να δείτε αν μια τροφή περιέχει άμυλο; Κάντε το τεστ με το βάμμα ιωδίου:

Όλα αυτά βέβαια ισχύουν πριν βάλουμε την τροφή στο στόμα μας.
Γιατί τότε, το άμυλο βρίσκει το ...μπελά του!
Αυτός ο μπελάς λέγεται ... σάλιο! Τα ένζυμα που περιέχει το σάλιο αρχίζουν να διασπούν το άμυλο. Να, κάπως έτσι:
Αν για κάποιο λόγο η τροφή σας αντί να οδηγηθεί προς τα μέσα βγει ... προς τα έξω, μην είστε τόσο σίγουροι ότι θα βρείτε εκεί άμυλο.
Δοκιμάστε ξανά με το ιώδιο. Προϋπόθεση, βέβαια, είναι να έχετε αφήσει το σάλιο να κάνει τη δουλειά του για αρκετή ώρα!

*πηγή εικόνας:http://www.medbio.info/Horn/Sugars4Kids/flour_and_wood.htm

ο διαγωνισμός Φυσικής έληξε!

Σήμερα είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε την παρουσίαση των πειραμάτων επίδειξης μετατροπής ενέργειας από μια μορφή σε κάποια άλλη.
Τρεις ήταν οι συμμετοχές των μαθητών :

• Το πείραμα της Μαργαρίτας Ι.
  

Το σχόλιο της δασκάλας: Συγχαρητήρια, Μαργαρίτα, για τη νίκη σου, αλλά και για την ολοκληρωμένη οργάνωση και παρουσίαση του πειράματος! Ήταν εντυπωσιακό!

• Το πείραμα του Κωστή Ρ.:
  

Το σχόλιο της δασκάλας: Μπράβο, Κωστή! Κλασσική επιλογή η μετατροπή δυναμικής σε κινητική ενέργεια. Όλοι κατάλαβαν το πείραμα και διασκέδασαν ταυτόχρονα!

• Το πείραμα του Γιώργου Κ.:
  

Το σχόλιο της δασκάλας: Μπράβο, Γιώργο! Ήταν πολύ πρωτότυπη η ιδέα σου και ταυτόχρονα μας έμαθε καινούρια πράγματα για τις μετατροπές ενέργειας μέσα στο σώμα μας!

Μην ξεχνάτε: εκτός από τη νίκη μετράει και η συμμετοχή, ειδικά αν είναι εθελοντική. Όταν βάζουμε στον εαυτό μας προκλήσεις, όταν ψάχνουμε, οργανώνουμε και παρουσιάζουμε τη δουλειά μας, κάνουμε πολύ περισσότερα από ένα απλό μάθημα: αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τη μάθησή μας!

διαγωνισμός πρωτότυπου πειράματος για τη μετατροπή ενέργειας!

Εμπρός, λοιπόν, καλά μου πεμπτάκια! Ο πρώτος διαγωνισμός Φυσικής για φέτος είναι γεγονός.
Θέμα του διαγωνισμού:
"Παρουσίαση πρωτότυπου πειράματος που δείχνει τη μετατροπή ενέργειας από μια μορφή σε άλλη".
Όροι του διαγωνισμού:

• Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα πεμπτάκια του 8ου Δ. Σχ. Κομοτηνής
• Το πείραμα πρέπει να πραγματοποιείται με υλικά και μέσα που είναι εύκολο να βρεθούν στο σχολείο ή στο σπίτι μας.
• Απαγορεύονται αυστηρά τα επικίνδυνα πειράματα (όχι πυρηνική σχάση, εκρήξεις κ. ά.).
• Κάθε μαθητής μπορεί να συμμετάσχει μόνο με ένα πείραμα.
• Η περιγραφή του πειράματος (υλικά και μέσα, εκτέλεση) πρέπει να παραδοθεί στη δασκάλα με τη μορφή γραπτής εργασίας, μέχρι τις 20 Νοεμβρίου.
• Απαραίτητη θεωρείται και η επίδειξη του πειράματος από το μαθητή που το προτείνει, σε προγραμματισμένη ώρα Ευέλικτης Ζώνης.
• Τα πειράματα θα κριθούν ως προς το βαθμό που εκπληρώνουν το στόχο της εργασίας και ως προς την πρωτοτυπία τους. Θα διεξαχθεί ψηφοφορία για την ανάδειξη του νικητή.
• Το έπαθλο θα είναι 2 σοκολάτες (δεν ανταλλάσσεται με χρήματα).
• Το πείραμα που θα διακριθεί ενδέχεται να παρουσιαστεί από αυτό το ιστολόγιο μετά από τη σύμφωνη γνώμη του νικητή.

Εγώ ενθουσιάστηκα με την ιδέα μου. Εσείς;
* Για τα αποτελέσματα του διαγωνισμού δείτε εδώ.

γιατί, κυρία...;

Η απορία της ημέρας:
Γιατί, κυρία, μας λέτε ότι η μπαταρία έχει χημική ενέργεια;
Να λοιπόν, που θα σας λυθεί η απορία! Όχι όμως χωρίς να κοπιάσετε...
Αν σας ρωτούσα τι μορφή ενέργειας υπάρχει σε μια πατάτα, τι θα απαντούσατε;
Χημική, φαντάζομαι! Συμφωνούμε ως εδώ.
Τώρα είναι η ώρα να παρακολουθήσετε ένα πείραμα με πατάτες.
Αν θέλετε να το φτιάξετε κιόλας, να τι θα χρειαστείτε:

Υλικά

2 πατάτες
ένα κομπιουτεράκι, του οποίου αφαιρέσατε τις μπαταρίες
3 καλώδια
2 καρφιά γαλβανιζέ (με ψευδάργυρο)
2 χάλκινα κέρματα

Εκτέλεση

Βυθίστε σε κάθε πατάτα από ένα καρφί και ένα κέρμα.
Συνδέστε με τα καλώδια ως εξής: καρφί πατάτας1 με κέρμα πατάτας 2, καρφί πατάτας2 με κομπιουτεράκι, κέρμα πατάτας1 με κομπιουτεράκι (εκεί που θα έμπαινε κανονικά η μπαταρία).
Το κομπιουτεράκι ανάβει!

Τι μορφή ενέργειας είπαμε πως είχε η πατάτα;
Και τι μορφή ενέργειας χρειάζεται το κομπιουτεράκι για να λειτουργήσει;
Αυτό που είδατε ήταν μια μετατροπή χημικής ενέργειας σε ηλεκτρική.
Ας μεταφέρουμε τώρα αυτή την εμπειρία στο θέμα της μπαταρίας.
Η κοινή μπαταρία περιέχει στο κέντρο της μια στήλη άνθρακα και στο δοχείο γύρω-γύρω ψευδάργυρο, που είναι χημικά στοιχεία. Λειτουργεί λοιπόν σαν μια αποθήκη χημικής ενέργειας, που όταν οι πόλοι της συνδεθούν με κάποια συσκευή (λαμπάκι, παιχνίδι, κομπιουτεράκι κ. ά.) μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια. Να κι ένα σχεδιάγραμμα:

Με πιστεύετε τώρα;

*πηγή εικόνας:http://www.garyfallidou.org/energeia4/level_1/battery.html

να, Λόλα, ένα μίγμα!

Με το πείραμα που ακολουθεί αναμένεται να κατανοήσετε την (δύσκολη) έννοια του μίγματος.

Υλικά

• γυάλινο ποτήρι
• γάλα φρέσκο
• σκόνη κακάο
• ζάχαρη (προαιρετικά)
• κουταλάκι για ανακάτεμα
  

Εκτέλεση

• Πάρτε το ποτήρι.
• Γεμίστε το με γάλα.
• Προσθέστε 1 κουταλιά κακάο
• Αν θέλετε, προσθέστε ζάχαρη.
• Ανακατέψτε. ΜΟΛΙΣ ΦΤΙΑΞΑΤΕ ΕΝΑ ΜΙΓΜΑ! ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ;
  
• Αυτό το προϊόν πειραματισμού, μπορείτε να το πιείτε. Αλήθεια!

Αν σας φάνηκε πολύ εύκολο, κάντε ακόμη ένα: ντοματοσαλάτα!